Trong tháng đầu tiên, trẻ sơ sinh đang làm quen với thế giới lớn và bạn làm quen với việc chăm sóc nhu cầu cần thiết cho bé nhiều hơn. Dưới đây là một vài những thay đổi mà bạn thấy trong tháng đầu tiên của bé.
Điều quan trọng là phải nhớ rằng trẻ sinh non sẽ không theo các mốc thời gian chính xác, mốc thời gian sẽ theo ngày lâm bồn, chứ không phải theo ngày bé sinh ra. Những em bé được sinh ra trước một tháng có thể sẽ mất thêm một tháng để bắt kịp với các bé khác.
Tăng trưởng
Đừng lo nếu em bé bị ít cân trong những ngày đầu tiên của cuộc đời. Trẻ được sinh ra với chất lỏng bao bọc bên ngoài cơ thể và thường mất 10% trọng lượng sinh trước khi trở nên ổn định và bắt đầu tăng cân. Vào sinh nhật hai tuần tuổi, bé sẽ lên đến trọng lượng sơ sinh và sẽ tăng cân nhanh chóng trong tháng đầu tiên – khoảng 14 gram đến 28 gram một ngày. Bác sĩ sẽ kiểm tra sự tăng cân của bé cùng với một biểu đồ tăng trưởng để đảm bảo em bé phát triển với tốc độ vừa phải.
Kỹ năng vận động
Hệ thống thần kinh của trẻ sơ sinh vẫn còn trưởng thành, nhưng bé có thể thực hiện được nhiều hành động trong tháng đầu tiên. Bạn sẽ thấy em bé được sinh ra với một số phản xạ bẩm sinh như mút. Chẳng bao lâu sau khi sinh, em bé sẽ có thể (với một chút giúp đỡ từ bạn) bám vào núm vú để mút. Nếu bạn đặt ngón tay vào bên trong lòng bàn tay bé, em bé nắm tay lại. Nếu bị giật mình, em bé sẽ nhanh chóng đưa hai tay và chân ra ngoài và sau đó đưa về bình thường, gọi là phản xạ Moro. Ngay cả khi 1 tháng tuổi, em bé cũng có bản năng đi bộ. Nếu đặt bàn chân của trẻ sơ sinh trên bề mặt rắn và giữ phần thân, em bé có thể di chuyển vài bước.
Em bé 1 tháng tuổi cũng có thể quay đầu khi đang nằm, nhưng cổ vẫn chưa đủ khỏe để hỗ trợ đầu khi đứng thẳng, vì vậy hãy đặt bàn tay dưới đầu em bé khi nhấc chúng lên.
Ngủ
Trong vài tuần đầu tiên, có vẻ như trẻ sơ sinh chỉ muốn ngủ. Trong thực tế, trẻ sơ sinh ngủ 15-16 giờ một ngày và giờ giấc có thể thất thường vì bé vẫn chưa điều chỉnh chu kỳ ngày và đêm bình thường. Bạn có thể giúp bé điều chỉnh bằng cách giới hạn các hoạt động chỉ ở ban ngày và giữ mọi thứ yên tĩnh, tối tăm vào ban đêm. Cuối cùng, bé sẽ biết gợi ý ban ngày là để chơi còn ban đêm là để ngủ.
Ngoài ra, chu kỳ giấc ngủ của bé 1 tháng tuổi khác biệt rất nhiều với bạn. Không giống như người lớn, trẻ sơ sinh ngủ mà mắt chuyển động nhanh (REM sleep) hơn là giấc ngủ sâu mà mắt không chuyển động nhanh (non-REM sleep), có nghĩa là em bé dễ thức dậy trong những tuần đầu tiên.
Giác quan
Trẻ sinh ra có thị lực rất mờ, bị cận thị và có thể nhìn thấy các đối tượng rõ nhất ở khoảng 20cm đến 30cm. Điều đó có nghĩa trẻ thấy khuôn mặt của người mẹ khi đang cho con bú và trong thực tế trẻ sẽ thích nhìn bạn hơn thú nhồi bông vì trẻ tự nhiên bị hấp dẫn bởi khuôn mặt người hơn. Trẻ thích các đối tượng có tính tương phản cao vì chúng dễ nhìn hơn.
Bạn có thể nhận thấy đôi mắt của bé 1 tháng tuổi bị lé khi cố gắng tập trung. Điều đó là bình thường, vì khả năng điều khiển mắt của trẻ sơ sinh chưa phát triển đầy đủ. Tuy nhiên, nếu sau ba hoặc bốn tháng mà tình trạng này vẫn diễn ra thì hãy cho trẻ đi khám bác sĩ nhi khoa vì đó có thể là dấu hiệu của lác mắt.
Mặc dù khả năng nghe chưa phát triển đầy đủ, trẻ sơ sinh có thể nhận ra âm thanh – đặc biệt là tiếng nói của cha mẹ vì chúng đã nghe âm thanh này trong bụng mẹ. Chúng đặc biệt thích những âm thanh the thé; do đó, không nên quá khó chịu khi mẹ chồng sử dụng giọng nói the thé nói chuyện với bé sơ sinh. Nếu em bé dường như không đáp ứng với tất cả các âm thanh thì hãy đưa trẻ đi khám.
Giống như nhiều trẻ lớn và người lớn, trẻ thích vị ngọt. Vị giác chưa đủ trưởng thành để phân biệt cay đắng và chua. Chúng có ý thức phát triển tốt về mùi, đã có thể chọn ra hương thơm của núm vú và sữa mẹ trong những ngày đầu tiên của cuộc đời.
Ăn
Trong tháng đầu tiên, bé sẽ bú sữa mẹ 8 đến 12 lần một ngày (khoảng mỗi 2-3 giờ). Trẻ bú bình có thể chỉ cần ăn 6 đến 8 lần. Bạn sẽ biết ngay khi em bé đang đói vì bé sẽ bắt đầu di chuyển đầu qua lại, tìm kiếm núm vú, hoặc mở miệng ngay khi bạn chạm vào má bé. Bé ăn đủ sẽ có vẻ hài lòng và thậm chí có thể rơi vào giấc ngủ. Dấu hiệu của việc bé ăn đủ là tã ướt từ 4-6 lần một ngày.
Giao tiếp
Em bé một tháng tuổi sẽ có một phương thức giao tiếp là khóc. Em bé sẽ khóc đến ba giờ mỗi ngày (đừng hoảng sợ, việc này sẽ giảm theo thời gian). Khóc là cách bé nói, ” Đói – muốn ăn ‘.’ ” Tã ướt, ” hoặc ”Mệt mỏi ‘.’ Cuối cùng, bạn sẽ bắt đầu biết tại sao em bé khóc và khám phá những cách tốt nhất để làm dịu bé. Một số em bé khóc quá nhiều có thể do bị đau bụng hay vấn đề y tế, vì vậy hãy gọi bác sĩ nếu bạn không làm bé bớt khóc.
Lời khuyên cho mẹ trong tháng đầu tiên của bé:
Bé thích được chạm vào. Hãy tiếp xúc da với da, ví dụ bằng cách giữ và lắc hoặc massage nhẹ nhàng. Nó sẽ làm cho trẻ sơ sinh có cảm giác được an ủi và yêu thương.
Di chuyển đôi chân của bé bằng động tác chuyển động đi xe đạp trong vài phút. Bài tập này dễ dàng giúp các cơ bắp chuẩn bị cho việc bé bò và đi bộ.
